De bouw van het nieuwe Werelderfgoedcentrum Waddenzee is officieel gestart! Op donderdag 20 april is de officiële aftrap ingeluid met het slaan van de eerste paal. Dit vierden we met een gezelschap van diverse stakeholders, genodigden en direct betrokkenen dit bijzondere moment op de bouwlocatie in de haven van Lauwersoog. We zijn zo trots!
Bekijk ook
De eerste paal werd geslagen door wel een heel bijzonder iemand: Ona van Dijk (bijna 3 jaar). Ona is de dochter van onze collega’s Sander van Dijk en Eva Nogue Astier. Hiermee willen we benadrukken dat er een centrum wordt gebouwd waarbij bewustwording over de toekomst van het Waddengebied voor Ona, haar generatie en de generaties na haar centraal staat.
Onze directeur Niek: “Op deze bijzondere plek gaan we werken aan een gezonde balans tussen mens en natuur, voor de wereld van morgen. We doen het voor ‘Ona’, haar generatiegenoten en alle generaties na haar. Dit centrum wordt een plek waar we onze handen uit de mouwen steken om mensen bij onze missie te betrekken met activiteiten, exposities en ervaringen. Zo willen we zo veel mogelijk mensen inspireren én activeren hun eigen steentje bij te dragen aan een duurzame en gezonde Waddenzee.”
Een belofte aan de Wadden
Alvast een voorproefje van de nieuwe experience: een interactieve tentoonstelling die we in 2025 zullen openen. Met een activiteit geleiden we de aanwezigen naar een persoonlijke belofte aan het Waddengebied voor de nabije toekomst. Deze beloftes zijn ter plekke verbonden aan een oude ankerketting. Zo kan er over twee jaar bij de opening van het Werelderfgoedcentrum teruggekeken worden op een verzameling niet vergeten en hopelijk zelfs ingeloste beloftes aan het Waddengebied.
Volg de bouw
Nu de bouw van start is, volg je alle ontwikkelingen en updates gemakkelijk via de BouwApp. Hoe doe je dat?
Ga naar je appstore om de BouwApp gratis te downloaden. De app is beschikbaar voor zowel Android als Apple devices.
Zoek in de app naar ‘Werelderfgoedcentrum Waddenzee’ of ‘WEC’.
De locatie van de herplaatsing is niet toegankelijk voor mensen. In samenwerking met het ministerie hebben we dinsdag 4 april gecheckt of de pup nog op locatie was, maar dat was niet het geval. Op donderdag 13 april was er ook geen teken van de pup.
Bekijk ook
In de ochtend van maandag 27 maart heeft een klapmuts een jong gebaard op het strand van Vlieland. Op verzoek van diverse instanties hebben we de pup helaas moeten verplaatsen naar een rustig natuurgebied op vrijdag 31 maart. Daarom werken we samen met het ministerie om het gebied te controleren en de pup in de gaten te kunnen houden.
Op dinsdag 4 april is er een observatie uitgevoerd op de locatie, maar de pup werd niet gezien. Op donderdag 13 april was er ook geen teken van de pup. We vermoeden daarom dat het dier vertrokken is, maar we blijven de locatie nauwlettend in de gaten houden.
Herplaatsing
Helaas hebben we, mede op verzoek van diverse instanties, de pasgeboren klapmuts moeten verplaatsen naar een rustig natuurgebied. De moeder was, geheel volgens verwachting, vertrokken. De zoogperiode (die van nature bij klapmutsen erg kort is: 4 dagen) was voorbij. In deze periode heeft de pup rust nodig. In verband met de drukte op het strand en daardoor te veel verstoring, maakten we ons daar zorgen over. Een van de voorzorgsmaatregelen die we hebben genomen is het verplaatsen van de pup naar een natuurgebied waar mensen niet mogen komen. Hier zou hij niet gestoord kunnen worden, omdat het gebied niet toegankelijk is voor publiek.
In het Waddengebied leven heel veel verschillende planten en dieren. Hoeveel van deze soorten zou je kunnen opnoemen? Misschien kom je wel tot een stuk of 5 soorten, of zelfs meer! Maar wist je dat er wel 10.000 soorten in zee en op het land leven? De helft hiervan leeft (deels) in zee¹. Op deze pagina maak je kennis meteen aantal van deze zeebewoners.
Bekijk ook
Planten van de zee
In zee leven allerlei soorten planten. Alleen zien ze er anders uit dan je misschien gewend bent van de landplanten.
Vaste planten in de Waddenzee
Er bestaan planten die vastzitten aan de bodem van de zee. Zo heb je de bekende zeewieren, die je wel eens aangespoeld ziet op het strand. Een minder bekende plant is zeegras: dit is een plant die in de Waddenzee veel voorkwam, maar waar het sinds 1930 ontzettend slecht mee ging door onder andere de wierziekte en de bouw van de Afsluitdijk. Er wordt al jarenlang gewerkt aan een project om de zeegrasveldente herstellenin de Waddenzee.²
Zwevende platen in de Waddenzee
Daarnaast heb je piepkleine planten die in het water zweven. Kleine, maar zeer fijne plantjes: Fytoplankton. Microscopisch kleine planten die in zee zweven en die dus niet vastzitten aan de zeebodem. In totaal zweven ze met miljarden in alle oceanen. Fytoplankton staan aan het begin van de voedselketen in zee en ze zijn daarom onmisbaar. Niet alleen voor het leven in de zee. Fytoplankton maken voor meer dan de helft van het zuurstof aan op aarde!³ Dus ook voor jou zijn ze onmisbaar.
Bodembewoners van de Waddenzee
Op het eerste gezicht lijkt de bodem van de Waddenzee misschien levenloos. Maar niets is minder waar!Zowel in als op de bodem kun je vele bewoners vinden.
In de bodem
Een van de belangrijkste dieren die in de bodem van de Waddenzee leven is de wadpier. Deze worm leeft in een u-vormige buis in de zeebodem. De wadpier eet fytoplankton opdat in de bodem zit en ‘poept’ daarna schoon zand uit. Dat zijn de vele hoopjes die je op de zeebodem kan zien als het eb is.
De wadpier heeft veel buren in de zeebodem. Zo zijn er verschillende schelpdieren die bescherming vinden in de grond. Denk aan kokkels, nonnetjes of de zwaardschede (zie onderstaande foto). Ze graven zich in de bodem, soms tot wel 30 centimeter diep! [4]
Hoe komen ze dan aan eten? Dat doen ze met behulp van hun sifo’s. Dat zijn een soort slangetjes waarmee ze met de ene sifo water ‘inslikken’ en fytoplankton opeten, en met de andere sifon het water weer uit hun lichaam halen.
Op de bodem
Zeesterren en krabben zijn voorbeelden van soorten die óp de bodem van de Waddenzee leven. Zeesterren klinken misschien erg tropisch, maar ze komen ook zeker in de Waddenzee voor. Zij eten bijvoorbeeld schelpdieren zoals oesters en mosselen op.
Wist je dat…
Zeesterren op een hele bijzondere manier mossels eten? Met de vele zuignappen die aan de armen vastzitten trekt een zeester de schelp open, duwt zijn maag uit zijn lichaam, de schelp in en eet zo de mossel op.
In de Waddenzee leven verschillende soorten krabben. Krabben zijn alleseters: ze eten zeewieren, plankton, wormen, kleine schelpdieren en garnalen. Ze eten ook (delen van) dode dieren op. Hun voorste poten zijn de grote scharen. Met deze scharen kunnen ze hun prooi te pakken krijgen, in kleine stukjes scheurenof een schelp kraken.
Zwemmers
Er komen zo’n 140 soorten vissen voor in de Waddenzee. [5] Bekende vissoorten als kabeljauw en haring ken je waarschijnlijk wel. Maar ken je ook platvissen, zoals tong en schol? Zijleven op de bodem van de zee. Zij hebben een goedecamouflage, zodat ze niet opvallen. Sommige vissen blijven hun hele leven lang in de Waddenzee, anderen gebruiken deze zee tijdelijk omdat ze op trektocht zijn of ze komen daar alleen voor als ze nog jong zijn.
Wist je dat…
De Waddenzee ook een leefgebied is voor haaien? De gevlekte gladde haai en de ruwe haai zijn hier voorbeelden van.
Bekijk deze video
In deze video zie je hoe wij in 2016 een gevlekte gladde haai hebben gered.
Wadvogels
Het Waddengebied is van onschatbare waarde voor miljoenen vogels. Veel vogels maken gebruik van de Waddenzee als:
pitstop tijdens hun trekvlucht
broedgebied in de zomer
overwinteringsgebied
algemeen leefgebied
Wist je dat…
De Waddenzee door miljoenen vogels wordt bezocht?
Waarom kiezen ze voor de Waddenzee om te eten, te rusten en om te broeden? Dat heeft te maken met het feit dat de Waddenzee een getijdengebied is. Tijdens laagwater is de Waddenzee een lopend buffet! Als het eb wordt stroomt het water uit de Waddenzee weg en ligt de zeebodem open en bloot. Met hun dunne lange snavel kunnen de wadvogels hun eten uit de bodem halen.
Scholeksters hameren bijvoorbeeld met hun snavel de schelp open om die te eten. Zodra het weer vloed wordt kunnen de vogels rusten op hoogwatervluchtplaatsen (hvp’s), de plekken die dan nog droog blijven liggen.
Zeeroofdieren
In de Waddenzee zwemmen drie soorten zeezoogdieren rond. Een daarvan is de bruinvis. De bruinvis is een kleine walvissoort die jaagt op vis. De andere twee kun je misschien al wel raden: degewone en grijze zeehond. Zij staan aan de top van de voedselketen in de Waddenzee. De zeehond is een vleeseter en hun dieet bestaat uit vissen, garnalen, inktvissen en krabben. Er zijn zelfs berichten bekend van volwassen grijze zeehonden die bruinvissen aanvallen [6] en soms zelfs jonge grijze en gewone zeehonden [7].
Het is de tweede walrus binnen één jaar tijd in Nederland. Inmiddels is de walrus terug naar zee, maar het centrum roept op om de walrus bij hen te melden en vooral ruimte te geven indien deze weer gezien wordt.
Bekijk ook
In de nacht van 5 op 6 november is er een walrus aangetroffen op het strand van Petten. Het dier leek in goede conditie en werd door zeehondenwachters van het Zeehondencentrum Pieterburen in de gaten gehouden. Het is de tweede walrus binnen één jaar tijd in Nederland.
Het lijkt te gaan om een jongvolwassen mannetje in goede conditie. Waarschijnlijk een mannetje, vanwege de lange slagtanden. Zeehondenwachters van het Zeehondencentrum Pieterburen hielden het dier in de gaten. Op afstand houden daarmee ook de dierenartsen van het centrum het dier in de gaten, al leek er geen reden tot zorg. Het Zeehondencentrum vraagt om de walrus te melden bij het centrum als deze gezien wordt, maar bovenal het dier rust en ruimte te geven.
Walrus Freya
Vorige zomer deed ook al een walrus Nederlandse wateren aan. Het ging toen om een vrouwtje dat Freya werd genoemd. Zij zwierf uiteindelijk maandenlang door de Waddenzee en kwam uit in Noorwegen. Daar werd ze door autoriteiten doodgeschoten, wat leidde tot veel commotie. Een duidelijk verschil tussen deze walrus en Freya is de lengte van de slagtanden, wat waarschijnlijk duidt op dat dit dier een mannetje is.
Waarom walrussen het de laatste jaren zuidelijker opzoeken is niet duidelijk. In dezelfde periode dat Freya in de Waddenzee zwom, deed ook een walrus de Ierse en Schotse wateren aan. Dit dier plakte er zelfs een uitstapje naar Spanje en terug aan vast. Wellicht dus dat het een “normalere” verschijning aan onze kusten wordt. Het is onwaarschijnlijk dat het Zeehondencentrum deze dieren zal opvangen. Het Zeehondencentrum heeft in het verleden één keer gepoogd een walrus op te vangen. Maar dat bleek geen doen met een dier van honderden kilo’s zwaar. Wel kan het centrum zorgen voor deskundigen die het dier observeren, daarom blijft melding van het dier gewenst.
Het Zeehondencentrum heeft het dier al de toepasselijke naam “Thor” gegeven.
Wist je dat…
We in 1981 een walrus hebben opgevangen? Hij verbleef één nachtje in het Zeehondencentrum.
Deze site maakt gebruik van cookies, zodat wij je de best mogelijke gebruikerservaring kunnen bieden. Cookie-informatie wordt opgeslagen in je browser en voert functies uit zoals het herkennen wanneer je terugkeert naar onze site en helpt ons team om te begrijpen welke delen van de site je het meest interessant en nuttig vindt.
Strikt noodzakelijke cookies
Strikt noodzakelijke cookie moet te allen tijde worden ingeschakeld, zodat we je voorkeuren voor cookie-instellingen kunnen opslaan.
Als je deze cookie uitschakelt, kunnen we je voorkeuren niet opslaan . Dit betekent dat elke keer dat je deze site bezoekt het nodig is om cookies weer in te schakelen of uit te schakelen.
Cookies van derden
Deze site gebruikt Google Analytics om anonieme informatie zoals bezoekersaantallen en meest populaire pagina's te verzamelen.
Door deze cookie aan te laten staan help je onze site te verbeteren.
Schakel eerst strikt noodzakelijke cookies in om je voorkeuren op te slaan!
