Skip to main content

Zeeleeuwen (Otariidae)

Een familie die erg dicht bij de zeehonden (Phocidae) staat, is de zeeleeuwenfamilie. Ze lijken op het eerste gezicht misschien erg op zeehonden, maar er zijn grote verschillen. Weet jij het verschil? Op deze pagina leer je de familie van de zeeleeuwen wat beter kennen.

Laatst geupdate op 14-02-2024
  • Zeeleeuwen
  • Zeeleeuw op strand
  • Zeeleeuwenpopulatie

    Otariidae

    De familie van de zeeleeuwen kennen we ook wel onder de naam oorrobben. Deze naam danken ze aan hun oorschelpen. In de wetenschappelijke wereld noemen we deze familie Otariidae. Net als zeehonden behoren zeeleeuwen tot de orde Carnivora, oftewel vleesetende zoogdieren. Beren, leeuwen, wolven en walrussen zijn ook leden van deze orde. Zeeleeuwen zijn vleeseters. Ze jagen in ondiepe kustwateren op vissen, krabachtigen en schelpdieren.

    Zeeleeuwen, zeehonden en walrussen worden vaak in een speciale groep zeezoogdieren geplaatst. Deze groep noemen we de vinpotigen (Pinnipedia). Je raadt het misschien al: deze groep krijgt hun naam door de vorm van de poten. Bij deze dieren zijn de poten erg kort, maar met heel erg lange tenen en vingers. Hierdoor lijkt het net of ze vinnen hebben.

    Hoe herken je zeeleeuwen?

    Zeeleeuwen worden vaak verward met zeehonden. Heb jij een idee hoe je eigenlijk heel makkelijk een zeeleeuw kunt onderscheiden? Hun naam (oorrobben en Otariidae) verklapt het al een beetje: de oren. Je kunt aan de zijkant van hun kop kleine oorschelpen zien uitsteken. Zeehonden en walrussen hebben deze niet; zij hebben gaten als oren.

    De lichaamsbouw van zeeleeuwen lijkt wel wat op dat van zeehonden. Ze hebben een lang lichaam met een grote borstkas. Ze zijn over het algemeen wat slanker gebouwd dan zeehonden, met een spitsere kop. De voorpoten van zeeleeuwen zijn een stuk langer dan die van zeehonden.

    Zeeleeuwen kunnen een stuk soepeler over het land bewegen dan zeehonden. Ze kunnen namelijk hun achterflippers naar voren vouwen. Door op hun voor- en achterflippers te steunen, kunnen ze gewoon over het land lopen. En wanneer nodig, bijvoorbeeld om te vluchten, kunnen ze zelfs flink hard rennen!

    Je kunt bij volwassen zeeleeuwen meestal goed het verschil tussen mannetjes en vrouwtjes zien. De mannetjes zijn een stuk groter, met een erg grote borstkas, dikke nek en grotere kop. Dit duidelijke verschil tussen mannetjes en vrouwtjes noemen we seksueel dimorfisme.

    Wussten Sie, dass...

    Seksueel dimorfisme er bij verschillende diersoorten heel anders uit kan zien? Bij veel vogels zijn de mannetjes heel erg kleurrijk, terwijl de vrouwtjes meer camouflagekleuren hebben. Ook zijn het niet altijd de mannetjes die groter of kleurrijker zijn dan de vrouwtjes. Veel insecten- en spinnensoorten hebben juist grotere, kleurrijkere, of giftigere vrouwtjes.

    Vliegend over de zeebodem

    Zeeleeuwen zijn ontzettend goede zwemmers. Net als overigens de andere vinpotigen. Ze pakken het alleen net wat anders aan dan de zeehonden en walrussen. Zeehonden en walrussen gebruiken hun achterpoten om vaart te maken en hun voorpoten om te sturen. Zeeleeuwen doen het net andersom.

    Zeeleeuwen hebben heel lange voorflippers. In plaats van hun achterflippers, gebruiken ze deze lange voorflippers om vaart te maken. Ze bewegen hun voorpoten op en neer, als een soort vleugels. Door dit te doen, duwen ze zichzelf naar voren door het water. Hun achterflippers gebruiken ze dan om te sturen.

    Omdat ze op deze manier zwemmen, zijn zeeleeuwen een stuk wendbaarder dan zeehonden. Maar, ze kunnen niet zo lang en diep zwemmen als zeehonden.

    In grote groepen samen

    Zeeleeuwen zijn sociale dieren: ze leven vaak in enorme groepen bij elkaar. Deze groepen worden ook wel kolonies genoemd. Tijdens het paarseizoen ligt een hele kolonie vaak samen op de kust. Binnen een kolonie zijn er kleinere groepen die bestaan uit een mannetje en zijn harem. Die harems kunnen soms uit tientallen vrouwtjes bestaan!

    Zeker tijdens het jagen zijn zeeleeuwen een stuk socialer dan zeehonden. Zeeleeuwen gaan vaak in groepjes op scholen vissen jagen. Door samen te werken, kunnen ze makkelijk vissen uit scholen vangen. Dit is voor zeehonden, die alleen jagen, veel moeilijker.

    Wussten Sie, dass...

    Sommige zeeleeuwen zó goed zijn in samen jagen, dat andere dieren er ook gebruik van maken? Galápagoszeeleeuwen (Zalophus wollebaeki) gaan tijdens de jacht achter hele scholen vis aan. Dan liggen er ook vaak vogels, haaien en andere zeeleeuwen op de loer. Zodra de Galápagoszeeleeuwen de vissen bij elkaar gejaagd hebben, pakken de andere rovers er snel een paar tussenuit!

    Waar leven zeeleeuwen?

    In de Stille Oceaan zijn zeeleeuwen redelijk verspreid. Ze leven vooral in tropische en subtropische zeeën (Californië en Galápagos bijvoorbeeld), maar ook in de meer gematigde en sub-Antarctische gebieden (zoals Zuid-Amerika en Nieuw-Zeeland).

    Zeeleeuwen paren en krijgen hun pups altijd op land. Daarom zijn er geen soorten die op de Noordpool voorkomen. De enige plekken in de Atlantische Oceaan waar zeeleeuwen leven, zijn het zuidelijkste puntje van het Afrikaanse continent, en langs de Zuid-Amerikaanse kusten. Hier in Europa kun je dus geen zeeleeuwen in het wild zien.

    Hoeveel zeeleeuwensoorten zijn er?

    De familie van zeeleeuwen (Otariidae) bestaat uit 14 soorten in totaal. Deze worden vaak op basis van hun uiterlijk opgedeeld in 2 groepen. De pelsrobben of zeeberen (Arctocephalinae) zijn iets kleiner en danken hun naam aan de langere vacht rondom de borstkas en nek. Bij deze dieren zie je een extreem verschil in grootte tussen de mannetjes en vrouwtjes (seksueel dimorfisme). Deze groep bestaat uit 8 soorten. De zeeleeuwen (Otariinae) zijn wat groter, hebben een gladdere vacht en hebben een wat minder groot verschil tussen mannetjes en vrouwtjes. Deze groep bestaat uit 6 soorten.

    Wussten Sie, dass...

    Er op het moment van schrijven er in de wetenschap een discussie gaande is over de indeling en benaming binnen de familie van de zeeleeuwen (Otariidae)? Nieuwe analyses hebben laten zien dat de verdeling tussen pelsrobben (Arctocephalinae) en zeeleeuwen (Otariinae) niet meer correct is.

    Deze verouderde verdeling wordt echter nog wel vaak gebruikt, omdat het handig is om de familie van de zeeleeuwen op basis van hun uiterlijke kenmerken op te delen. Zodra er een wetenschappelijke consensus is bereikt, zal dit artikel aangepast worden.

    Arctocephalinae

    Noordelijke zeebeer (Callorhinus ursinus)
    Zuid-Amerikaanse zeebeer (Arctocephalus australis)
    Nieuw-Zeelandse zeebeer (Arctocephalus forsteri)
    Kerguelenzeebeer (Arctocephalus gazella)
    Galapagoszeebeer (Arctocephalus galapogoensis)
    Juan Fernández-zeebeer (Arctocephalus philippi)
    Kaapse zeebeer (Arctocephalus pusillus)
    Subantarctische zeebeer (Arctocephalus tropicalis)

    Otariinae

    Stellerzeeleeuw (Eumetopias jubatus)
    Australische zeeleeuw (Neophoca cinerea)
    Manenrob (Otaria flavescens)
    Californische zeeleeuw (Zalophus californianus)
    Galápagoszeeleeuw (Zalophus wollebaeki)
    Nieuw-Zeelandse zeeleeuw (Phocarctos hookeri)