Skip to main content

Zeehonden (Phocidae)

Wat maakt een zeehond een zeehond? Hoe zien zeehonden eruit en weet jij hoe ze verschillen van zeeleeuwen? Hoeveel soorten zeehonden zijn er en waar leven ze? Op deze pagina leer je wat meer over de zeehonden als familie.

Laatst geupdate op 14-02-2024
  • Gewone zeehond - Moeder zoogt pup
  • Gewone zeehond in de Waddenzee
  • Zeehonden

    Phocidae

    De groep dieren die wij zeehonden of robben noemen, wordt in de wetenschap ook wel Phocidae genoemd.

    Pinnipedia (vinpotigen)

    Zeehonden zijn zoogdieren die in zee leven, oftewel zeezoogdieren. Ze worden samen met zeeleeuwen en walrussen vaak in een speciale groep zeezoogdieren geplaatst. Deze groep noemen we de vinpotigen (Pinnipedia).

    Deze groep krijgt hun naam door de vorm van de poten. Bij deze dieren zijn de poten erg kort, maar met heel erg lange tenen en vingers. Hierdoor lijkt het net of ze vinnen hebben.

    Carnivora

    Ze behoren tot een orde zoogdieren die voornamelijk vlees eten: Carnivora. In deze orde horen dieren als beren, leeuwen, wolven, zeeleeuwen en walrussen ook thuis.

    Wist je dat…

    Zeehonden niet al hun tijd doorbrengen in het water? Ze gebruiken het land om te rusten, te paren, of om pups te krijgen. Daarom noemen we ze ook wel semi-aquatisch: half in het water!

    Zeehonden zijn vleeseters, dus ze eten andere levende dieren om aan energie te komen. Meestal zijn dit vissen, krabachtigen en schelpdieren. Sommige soorten eten ook hele kleine diertjes zoals krill. Of juist grotere prooien zoals vogels en andere zoogdieren!

    Hoe herken je zeehonden?

    Je kunt zeehonden deels herkennen aan hun bijzondere lichaamsbouw. Ze hebben een lang lichaam met een brede borstkas en een smalle achterkant. Hierdoor hebben ze een gestroomlijnd, kegelvormig lichaam. Hun poten zijn erg kort en breed, met vliezen tussen de tenen. Zo zijn ze goed aangepast op een leven in het water.

    Hoe verschillen zeehonden van zeeleeuwen en walrussen?

    Zeeleeuwen en walrussen hebben een vergelijkbare lichaamsbouw en aanpassingen, dus wat maakt zeehonden anders? Allereerst kunnen zeehonden hun achterpoten niet onder hun lichaam te vouwen. Zeeleeuwen en walrussen kunnen dit wel. Zij kunnen op deze manier wat makkelijker op het land “lopen”.

    Zeehonden moeten als een soort rups hobbelen om zich over het land te verplaatsen. De manier waarop zeehonden zich op het land bewegen, noemen we ook wel bobberen.

    Een ander verschil zijn hun oren. Zeeleeuwen hebben kleine oorschelpen. Zeehonden hebben deze niet. De oren van zeehonden zijn gaten aan de zijkant van de kop.

    Wist je dat…

    De meeste zeehondensoorten groter zijn dan zeeleeuwen en walrussen? De grootste is de zuidelijke zeeolifant (Mirounga leonina). De mannetjes van deze soort kunnen wel twee ton wegen!

    Als een vis in het water

    Zeehonden zijn erg sterke zwemmers. Dat moet ook wel, want ze brengen heel veel tijd door in het water. Ze kunnen over het algemeen langer onder water blijven dan zeeleeuwen en walrussen. Om bij hun prooi te komen, moeten sommige zeehondensoorten heel diep kunnen duiken.

    Een zeehond heeft een bijzondere manier van zwemmen. Om vaart te maken, houden zeehonden de achterflippers plat tegen elkaar aan en bewegen die snel heen en weer. Je zou het kunnen vergelijken met hoe vissen zwemmen. Die slaan kun staart ook heen en weer om door het water te bewegen. De voorflippers zijn een stuk kleiner dan de achterflippers. Ze gebruiken deze ook niet om vooruit te bewegen, alleen om te sturen.  

    Wist je dat…

    De noordelijke zeeolifant (Mirounga angustirostris) ontzettend diep kan duiken? Ze kunnen meer dan 1500 meter de diepte in duiken. Daar jagen de beesten op inktvissen en andere diepzeedieren. Noordelijke zeeolifanten kunnen ook heel lang hun adem inhouden: bijna 2 uur!

    (A)sociaal

    De meeste zeehondensoorten leven een solitair bestaan. Dit betekent dat ze bijna alles liever alleen doen. Tijdens het paarseizoen is dat anders. Dan komen ze in grote groepen bij elkaar om te paren en om te verharen. Daarna gaan ze weer hun eigen weg.

    Je kunt zeehonden wel in groepjes zien uitrusten op stranden en zandplaten, maar dit doen ze niet omdat ze graag samen zijn. Omdat ze op het land minder behendig zijn, kunnen ze niet wegrennen voor grote roofdieren. Daarom is het op land veiliger voor ze om niet alleen te zijn. Daarnaast is er vaak niet genoeg ruimte om ver uit elkaar te liggen.

    Waar leven zeehonden?

    Zeehonden komen in alle zeeën op de wereld voor. Ze leven vaak langs kusten of op het pakijs van de noord- of zuidpool. Er is zelfs een zeehondensoort die niet in zee, maar in het Baikalmeer in Rusland leeft! Iedere soort is aangepast aan bepaalde gebieden en geen enkele soort komt over de hele wereld voor.

    Wist je dat…

    Er in Nederland twee soorten zeehonden voorkomen? De gewone zeehond (Phoca vitulina) en de grijze zeehond (Halichoerus grypus).

    Hoeveel zeehondensoorten zijn er?

    De zeehondenfamilie (Phocidae), wordt vaak in twee subfamilies opgesplitst: noordelijke zeehonden (Phocinae) en zuidelijke zeehonden (Monachinae). De groep noordelijke zeehonden bestaat uit tien soorten. De groep zuidelijke zeehonden bestaat uit acht soorten. In totaal zijn er wereldwijd achttien verschillende zeehondensoorten.

    Noordelijke zeehondensoorten

    Baardrob (Erignathus barbatus)
    Klapmuts (Cystophora cristata)
    Zadelrob (Pagophilus groenlandicus)
    Bandrob (Histriophoca fasciata)
    Baikalrob (Pusa sibirica)
    Ringelrob (Pusa hispida)
    Kaspische rob (Pusa caspica)
    Larghazeehond (Phoca largha)
    Gewone zeehond (Phoca vitulina)
    Grijze zeehond (Halichoerus grypus)

    Zuidelijke zeehondensoorten

    Zeeluipaard (Hydrurga leptonyx)
    Weddellzeehond (Leptonychotes weddellii)
    Krabbeneter (Lobodon carcinophaga)
    Rosszeehond (Ommatophoca rossii)
    Noordelijke zeeolifant (Mirounga angustirostris)
    Zuidelijke zeeolifant (Mirounga leonina)
    Hawaïaanse monniksrob (Neomonachus schauinslandi) Mediterrane monniksrob (Monachus monachus)